SẼ RA SAO NẾU DOANH NGHIỆP KHÔNG ĐẠT MỤC TIÊU NETZERO VÀO NĂM 2050?

Mục tiêu NetZero và tác động lên doanh nghiệp

Hướng tới mục tiêu NetZero vào năm 2050, Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách và quy định nhằm kiểm soát khí thải nhà kính, quản lý chất thải và tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Việc tuân thủ những quy định này không chỉ góp phần giảm thiểu ảnh hưởng đến môi trường, mà còn giúp doanh nghiệp tránh các hình thức xử phạt nghiêm khắc.

Chế tài xử phạt doanh nghiệp khi vi phạm quy định

1. Xử phạt về phát thải khí nhà kính

Nhằm cân bằng khí thải nhà kính, các doanh nghiệp cần thực hiện kiểm kê và báo cáo theo quy định. Nếu vi phạm sẽ dẫn đến các mức xử phạt như sau:

• Phạt tiền từ 50 triệu đến 500 triệu đồng nếu doanh nghiệp không thực hiện kiểm kê khí nhà kính hoặc báo cáo sai.
• Phạt tiền từ 100 triệu đến 1 tỷ đồng nếu doanh nghiệp phát thải vượt quá hạn ngạch quy định.

2. Xử phạt vi phạm về quản lý chất thải

Hướng tới mục tiêu sản xuất tuần hoàn, việc quản lý chất thải đúng quy định đóng vai trò quan trọng. Nếu không tuân thủ quy định, doanh nghiệp có thể chịu mức phạt tiền từ 30 triệu đến 2 tỷ đồng, tùy mức độ vi phạm, bao gồm:

• Không phân loại chất thải theo quy định.
• Xả thải trái quy định gây ô nhiễm môi trường.
• Xử lý chất thải nguy hại không đúng quy trình.

3. Xử phạt vi phạm về sử dụng năng lượng

Nhằm hỗ trợ quá trình chuyển đổi nguồn năng lượng, chính phủ Việt Nam đã ban hành các quy định về việc sử dụng năng lượng tái tạo và tiết kiệm năng lượng. Các doanh nghiệp vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 20 triệu đến 200 triệu đồng nếu không tuân thủ quy định về sử dụng năng lượng tái tạo hoặc tiết kiệm năng lượng.

Thách thức đặt ra cho doanh nghiệp nếu không đạt mục tiêu NetZero

1. Áp lực từ chính sách và luật pháp

Ngoài các mức phạt tiền, doanh nghiệp có thể bị đình chỉ hoạt động, mất các ưu đãi thuế hoặc bị hạn chế tham gia đấu thầu các dự án lớn. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

2. Mất cơ hội cạnh tranh trên thị trường quốc tế

Các thị trường lớn như EU, Mỹ đang siết chặt tiêu chuẩn khí thải. Nếu không đáp ứng các tiêu chí này, doanh nghiệp sẽ mất cơ hội xuất khẩu và đánh mất lợi thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

3. Gia tăng chi phí sản xuất

Việc không đầu tư vào công nghệ sạch từ sớm có thể khiến doanh nghiệp phải chịu chi phí xử lý ô nhiễm cao hơn trong tương lai, bao gồm phí bồi thường thiệt hại môi trường và chi phí cải tiến công nghệ bị đội lên theo thời gian.

4. Sụt giảm uy tín thương hiệu

Doanh nghiệp không tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường dễ bị tẩy chay, mất lòng tin từ khách hàng và đối tác. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến doanh số và khả năng mở rộng thị trường của doanh nghiệp.

5. Khả năng tiếp cận tài chính bị hạn chế

Các ngân hàng và quỹ đầu tư ngày càng ưu tiên doanh nghiệp tuân thủ ESG (môi trường, xã hội và quản trị). Nếu không đáp ứng được các tiêu chuẩn này, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn khi vay vốn hoặc tìm kiếm nhà đầu tư.

Giải pháp giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định

1. Đầu tư vào giải pháp sản xuất tuần hoàn

Doanh nghiệp nên áp dụng các giải pháp sản xuất tuần hoàn như tái chế nguyên liệu, giảm thiểu chất thải và sử dụng tối ưu năng lượng.

2. Triển khai hệ thống kiểm kê khí thải

Hệ thống kiểm kê và báo cáo khí nhà kính có thể giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định và tránh các hình thức xử phạt.

3. Tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo

Việc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió sẽ giúp doanh nghiệp giảm khí thải nhà kính và tuân thủ quy định của nhà nước.

Việc tuân thủ các quy định hướng tới Netzero không chỉ giúp doanh nghiệp tránh các hình thức xử phạt mà còn mang lại nhiều lợi ích dài hạn, từ việc cải thiện uy tín thương hiệu, mở rộng cơ hội kinh doanh đến gia tăng khả năng tiếp cận tài chính. Đầu tư sớm vào các giải pháp thân thiện với môi trường chính là chiến lược bền vững giúp doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

Nguồn tham khảo:

• Luật Bảo vệ Môi trường 2020 và các nghị định hướng dẫn về kiểm kê khí nhà kính, hạn ngạch phát thải.
• Nghị định 45/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, bao gồm quản lý chất thải, phát thải khí nhà kính.
• Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả 2010 và các nghị định hướng dẫn liên quan đến sử dụng năng lượng tái tạo và tiết kiệm năng lượng.